Maak jij je weleens zorgen dat bepaalde lichamelijke sensaties wellicht tekenen zijn van een ernstige ziekte? Heb je de neiging om regelmatig symptomen te checken, ga je online op zoek naar een diagnose? En blijkt er keer op keer dat er niks aan de hand is? Dat wordt wel hypochondrie genoemd en het kan je leven behoorlijk lastig maken. Maar gelukkig kun je er ook iets aan doen!
Stel, je voelt een steek in je borst, of je hart slaat een slag over of klopt juist even heel snel. Dan kan het zijn dat je denkt: een hartaanval! Het klamme zweet breekt je uit, want het zou verschrikkelijk zijn als je hart het begeeft. Want wie is er in de buurt om te helpen? Komt hulp wel op tijd? Wat als je te laat gevonden wordt? Hoe moet dat dan met de mensen van wie je houdt? Wacht, hoe voelt het nu… ja hoor, zie je wel, je hart gaat als een razende tekeer, dit gaat niet goed….
Wat als…
Herken je dit? Al dan niet met andere symptomen op andere plekken? Of herken je bijvoorbeeld deze verhalen over hypochondrie? Dan weet je hoe ontzettend naar het is om dit mee te maken. Je staat letterlijk doodsangsten uit. Soms duurt het maar kort, maar sommige mensen kunnen er uren of zelfs dagenlang in blijven zitten: een eindeloze cirkel van symptomen checken en escalerende gedachten. En stress, heel veel stress. Ergens weet je dat er niets aan de hand is, maar altijd is er weer een stemmetje dat zegt: wat als het dit keer wél serieus is? En daar ga je weer.
Vertrouwen
Dit wordt wel ziektevrees genoemd, of hypochondrie. Ik ben ervaringsdeskundige: in de winter van 2013-2014 kreeg ik er last van, steeds erger, tot ik vrijwel dagelijks paniekaanvallen had. Het is het begin geweest van mijn pad van zelfontwikkeling en meditatie, dus deze voelt persoonlijk. En ik heb er het volste vertrouwen in als ik je zeg: je kunt over hypochondrie heen komen. Het is mij gelukt, dus jij kan het ook.
Bang voor verlies
In de grond is hypochondrie een vorm van angst. Zowel je gedachten als het obsessieve checken van symptomen zijn middelen om een bepaalde situatie te voorkomen. Bijvoorbeeld dat je doodziek in het ziekenhuis je dagen moet slijten of dat je lichamelijke of geestelijke functies verliest. En daarachter kan weer een ander verlies schuilgaan: het verlies van ongerealiseerde mogelijkheden, een deur die definitief dicht gaat.
Vermijden
Hypochondrie is daarom in wezen een maladaptief copingmechanisme – of in gewone taal: een niet zo behulpzame manier van omgaan met moeilijke emoties. Je probeert ze uit alle macht te vermijden. Gelukkig is hypochondrie ook maar gewoon aangeleerd (mentaal) gedrag. Het is heel goed mogelijk om ander, meer behulpzaam gedrag aan te leren.
Hypochondrie aanpakken
Hoe dan? Dat verschilt een beetje per persoon, maar een goed begin is om jezelf te trainen in het voelen van de sensatie in het lichaam en de aandacht weg te halen bij de gedachten daarover. Yoga of mindfulnessmeditatie kunnen daar erg bij helpen.
Doordenken
En als je durft, kun je ook “het beest in de bek kijken”. Op het moment dat je last hebt van hypochondrie, stel je jezelf de vraag: “Wat als het allerergste waar is, en dit gevoel in mijn buik echt darmkanker blijkt te zijn?” En dan het hele scenario doordenken: wat is het allerergste dat er dan gebeurt? Hoe voel je je dan? En wat is daar het allerergste aan? Het kan helpen om jezelf eraan te herinneren dat van denken alleen nog nooit iemand is doodgegaan. Denken aan ernstige ziektes en de gevolgen daarvan bezorgt je gegarandeerd geen ernstige ziektes, en je kunt zo nieuwsgierig zijn naar wat dit gedachte-experiment je kan opleveren.
Enorm potentieel
Omdat hypochondrie een mentale gewoonte is, is het niet eenvoudig om het in je eentje op te lossen. Dat vraagt veel oefening, en je bent in een slechte startpositie omdat je immers zelf dit gedrag ontwikkeld hebt. Daarom is het aanpakken en oplossen van hypochondrische klachten veel effectiever met support van een professional die je helpt bewust te worden van je blinde vlekken en die je begeleidt in het aanpakken en veranderen van obstakels in je binnenwereld. Je zult merken dat er achter de angst een enorm potentieel schuilt.
Dromen
Ik kan erover meepraten. Na acht sessies was ik klaar. Niet lang daarna ging ik alleen op wereldreis, iets waarvan ik nooit had gedacht dat ik het durfde. Wat zijn jouw dromen waarvan je eigenlijk niet gelooft dat het voor je is weggelegd? En hoe zou het zijn als je je vrij zou voelen om die dromen na te jagen?
[contact-form-7 id=”d2fe05c” title=”Contact form (style 5)”]